Eksploratorzy

Wlewsk – woj. warmińsko-mazurskie, pow. działdowski, gmina Lidzbark Welski.
Wieś i parafia zostały założone przez Zakon Krzyżacki w 1379 r. Zbudowano tu także drewniany kościół gotycki p.w. św. Bartłomieja, który przetrwał prawie 280 lat. Został rozebrany wkrótce po potopie szwedzkim (1655-1660). Nowy drewniany kościół wystawił w 1690 r. ówczesny właściciel Wlewska Paweł Chełstowski. W 1804 r. we wsi wybuchł pożar i kościół całkowicie spłonął, W pierwszej połowie XIX w. tereny wokół wsi Wlewsk zaczęła nabywać rodzina Różyckich, tworząc w ten sposób większy majątek ziemski (w 1885 r. ponad 1600 hektarów). W 1863 r. właściciel majątku, Władysław Różycki, ufundował murowaną kaplicę w stylu neogotyckim.

Została wybudowana w miejscu, gdzie znajdował się poprzedni drewniany kościół.

W podziemiach znajdują się szczątki ostatnich właścicieli majątku Wlewsk.

Spoczywa tu także fundator kaplicy - Władysław Różycki - zasłużony działacz polski w zaborze pruskim, poseł do Reichstagu („Koło Polskie”).

W kaplicy odbywają się msze w niedziele i święta, a 24 sierpnia także nabożeństwa odpustowe poświęcone patronowi św. Bartłomiejowi.

Z lewej strony ołtarza znajduje się tablica poświęcona żołnierzom ROAK walczących w latach 1945-1947 pod dowództwem Stanisława Balli. Jednym z jego podkomendnych był Andrzej Różycki ps. Zjawa, wnuk Władysława Różyckiego. W 1940 r. Różyccy zostali usunięci z rodzinnego majątku i wysiedleni przez Niemców do Generalnej Guberni. W 1945 r. utworzono tu PGR.

Kaplicę oraz teren cmentarza przykościelnego otacza ogrodzenie. Zachował się tylko jeden grób.

Na żeliwnym krzyżu można odczytać napisy:
Tu spoczywają zwłoki
Rozalii z Liberackich Montowskiej / ur. 1820. † um. 1873.
Maksymiliana Montowskiego / ur. 1842. † um. 1873.