Eksploratorzy

Zespół dworski w Niechmirowie składa się z trzech elementów: parku z kaplicą i oficyną (stanowiące pozostałości założenia pałacowego) oraz z dziedzińca gospodarczego folwarku i kolonii mieszkalnej. Pierwotnie cały zespół otoczony był murem ceglanym, a od strony parku, drewnianym płotem.

Jedyna informacja o interesującym nas budynku murowanym pochodzi z notatek A. Pstrokońskiego. Nie stwierdzono reliktów siedziby murowanej. Badań nie prowadzono.

We wschodniej części wsi ulokowany jest zespół dworsko-parkowy, w skład którego wchodziły m in. eklektyczny dwór, park z pozostałościami założenia geometrycznego i oficyna dworska (?). Według Pstrokońskiego w 1638 r. istniała "kamienica za mostem na Ostrawi". Był to prawdopodobnie murowany dwór, lokowany na wyspie, otoczony fosą lub starorzeczem. Tenże sam autor podaje, że oglądał "pałac gustowny z sklepami i piętrem". Musiała to być, jak twierdzą L. Kajzer i J. Augustyniak, już inna budowla, kolejna siedziba dworska posiadaczy wsi. Ponieważ nie stwierdzono reliktów starszej "kamienicy", ani nie natrafiono na jej opisy inwentarzowe, obecność murowanego dworu renesansowego Niechmirowskich jest tylko niesprawdzoną, choć bardzo prawdopodobną hipotezą badawczą. Problem wymaga dalszych badań, a miejscowa ludność zachowała pamięć o "starym zamku", być może utopionym w bryle ostatniego pałacu albo oficyny. W XVII w. powstał w Niechmirowie, zbudowany przez Olszewskich, zespół dworsko-parkowy.



Pierwsze zdjęcie pokazuje pałac w Niechmirowie z przełomu XVIII i XIX w., spalony przez wojska radzeckie w 1945 r. Fot. D.Demałowicz - lata międzywojenne. Zbiory Muzeum Okręgowe w Sieradzu. Zdjęcie po prawej panneau dekoracyjny w salonie pałacu w Niechmirowie. fot. z lat międzywojennych. Zbiory Muzeum Okręgowe w Sieradzu.

W wieku XVII zespół pałacowo-dworski uswietniony został niewielką wolno stojąca kaplicą. Oficyna dworska stojąca obok pałacu służyła za mieszkanie pałacowej gawiedzi.

Oficyna dworska
KOBiDZ: Rejestr zabytków nieruchomych, województwo łódzkiego, nr rej.: 291 z 28.12.1967
Z dawnego zespołu dworskiego przetrwała zabytkowa, murowana, klasycystyczna oficyna dworska wzniesiona na przełomie XVIII i XIX w. Katalog Zabytków Sztuki w Polsce wydany w 1953 r. tak opisywał dworską oficynę: "Murowana, piętrowa, podpiwniczona. Na planie prostokąta z ryzalitami na osi boków dłuższych. W ryzalicie frontowym zwieńczonym trójkątnym szczytem wejście w półkoliście zamkniętej wnęce, ujęte kolumnami w wielkim porządku. Piwnice sklepione kolebkowo. Zachowany częściowo dwutrakowy układ wnętrza. Nad oknami parteru trójkątne szczyty w półkolistych płycinach. Dach czterospadowy". Jej ruiny zlokalizowane są na niewielkim wzniesieniu, na skraju dawnego parku dworskiego. Ściany piwniczne są nieotynkowane, ceglane z wmurowanymi w dolnych partiach otoczkami kamiennymi. Kondygnacja parteru otynkowana zaprawą wapienno-piaskową. Na podłogach leży gruz. Z dawnego stropu pozostały jedynie nieliczne belki stropowe. Jedynie szczątkowo zachowała się stolarka okienna.Drewniane schody na piętro są już bardzo zniszczone. Na piętrze pozostaly jedynie mury i dębowe futryny okienne. Na wewnętrznej stronie portyku widnieje napis "Roku Pańskiego ... ". Na ścianach wewnętrznych budynku resztki farby świadczą o jego funkcji mieszkalnej.